شب یلدای امسال، در نقطهای از شهر تهران که زخمهای اجتماعی به وضوح دیده میشود، به شب امید و همدلی تبدیل شد. میلاد جباری مولانا، کارگردان نام آشنای تئاتر کاربردی، با اقدامی بیسابقه و انسان دوستانه، میان کارتن خوابهای میدان شوش حاضر شد و تئاتری درمانی و تعاملی را به اجرا درآورد که نه تنها هنری بود، بلکه گامی عملی در جهت ترمیم زخمهای عمیق اجتماعی برداشت.
این رویداد به کمک و همراهی کارشناسان اجتماعی و مدیران «حامی شهر» اجرا شد و بهطور همزمان، تولید یک مستند نمایشی رادیویی برای شبکه رادیویی نمایش نیز در دستور کار قرار گرفت. اما آنچه این شب را به رویدادی متفاوت و الهام بخش تبدیل کرد، مشارکت فعال مخاطبانی بود که جامعه اغلب آنها را به حاشیه رانده است.
اجرای تئاتر با آرزوهایی روی کارتنهای ساده اما پرمعنا
این تئاتر درمانی، بهگونهای طراحی شده بود که مخاطبان، خود بازیگران اصلی نمایش باشند.
کارتن خوابها، با نوشتن آرزوهای خود روی کارتنهایی که برای آنها بیشتر بهعنوان پتوی خواب شناخته میشود، بخشی از این تجربه تعاملی را شکل دادند. آرزوهایی ساده اما عمیق، که هر کدام داستانی ناگفته از رنجها و امیدهای آنها را روایت میکرد.
پس از ثبت این آرزوها، نمایش وارد مرحلهای شد که راههای تحقق این خواستهها بررسی و در مواردی عملی شد. برای نمونه، یکی از شرکت کنندگان که بهتازگی اعتیاد را ترک کرده بود، در جریان نمایش و با هماهنگی مدیر سازمان خدمات و آسیبهای اجتماعی شهرداری تهران، قولی برای ایجاد شغلی مناسب دریافت کرد. این اقدام، تنها یک گام کوچک برای تغییر زندگی او نبود، بلکه پیامی روشن برای دیگر مخاطبان این نمایش بود که امید همچنان زنده است.
در لحظهای دیگر، یکی از مخاطبان که ماهها از مادر خود بیخبر بود، با کمک تیم اجرایی، از طریق یک تماس تلفنی توانست با مادرش صحبت کند. این لحظه، با اشک شوق و لبخند همراه شد و نشان داد که چگونه ارتباطات انسانی میتواند حتی در سختترین شرایط، معجزهگر باشد.
اولین اجرای تئاتر درمانی در منطقهای آسیبدیده
این برنامه، نخستین تجربه اجرای تئاتر درمانی در سطح شهر و بهویژه در منطقهای آسیبدیده و آسیبپذیر مانند میدان شوش بود. اجرای این نمایش، نشان داد که هنر نه تنها میتواند بازتابدهنده واقعیتهای تلخ اجتماعی باشد، بلکه ابزار قدرتمندی برای تغییر و التیام بخشیدن به این واقعیتهاست.
تئاتر درمانی این شب یلدا، مرز میان هنر و درمان را به هم پیوند داد و ثابت کرد که با بهرهگیری از خلاقیت، همدلی و تعامل، میتوان به عمق زندگی کسانی نفوذ کرد که اغلب از دید جامعه پنهان ماندهاند.
پایانی گرم برای شبی سرد
یکی از ویژگیهای برجسته این شب، توجه ویژه به وضعیت مخاطبان پس از پایان نمایش بود. تیم «حامی شهر»، با تدارک یک اتوبوس گرم، تمامی مخاطبان را به جایی امن منتقل کرد تا بتوانند شب یلدای خود را در آرامش و گرما سپری کنند. این اقدام، نه تنها پایانبخش نمایش، بلکه آغازی بر امیدهای تازه برای کسانی بود که سالها طعم تلخ سرما و بیخانمانی را چشیدهاند.
هنر بهعنوان ابزاری برای درمان و تغییر
این تجربه، بار دیگر قدرت هنر را در تغییر و بهبود زندگی انسانها به نمایش گذاشت. تئاتر درمانی، ابزاری بود که نه تنها زندگی مخاطبان خود را لمس کرد، بلکه توانست زخمهایی را که در عمق جامعه وجود دارد، به تصویر بکشد و برای آنها مرهمی بیابد.
شب یلدای امسال، برای کسانی که در آن حضور داشتند، شبی فراموش نشدنی بود. شبی که در آن، کارتنهای ساده به بوم آرزوها تبدیل شدند، امید بار دیگر در دلها جوانه زد، و گرمای محبت و همدلی جایگزین سرمای تلخ زمستان شد.
توضیح اینکه این نمایش پنجشنه شب ساعت ۲۱ در میدان شوش یک اجرای دیگر نیز خواهد داشت.
این شب یلدا، در میدان شوش تهران، نشان داد که هنر میتواند جایی باشد که زندگی و امید دوباره آغاز میشود.