یک اکشن خوش ساخت سیاسی امنیتی

نخستین ساخته سعید ملکان طراح چهره پردازی اسبق و تهیه کننده سابق سینمای ایران روایتی متفاوت از دستگیری عبدالمالک ریگی به دست ماموران امنیتی ایران است. موضوع ریگی خود به خود به دلیل حساسیتهایش دارای جاذبه های سینمایی است و از همین منظر زمانی که این موضوع بخواهد درژانر اکشن و از دریچه سینما به مخاطب عرضه شود می بایست ویژگی های استاندارد این گونه ی سینمایی را نیز دارا باشد.متاسفانه سینمای ایران در طول دوران حیات خود قبل و بعد از انقلاب بضاعتهای اندکی در این زمینه داشته و دارد و به نوعی در حوزه ساخت فیلمهای اکشن در فقر به سر می برد. لذا از این منظر ساخت فیلم روز صفر که تلاش کرده تا با توجه به بضاعت موجود سینمای ایران در این حوزه به ویژه در بخش تکنیکهای نوین تصویری و رایانه ای CGI  اثری درخور و مخاطب پسند را ارائه کند قابل تقدیر است.
تیم فیلمنامه نویسی اثر مذکور متشکل از سعید ملکان و بهرام توکلی نیز تلاش کرده اند با توجه به همین محدودیت و بضاعتهای ذکر شده قصه فیلمشان را بنویسند و البته تا حدود زیادی نیز در این زمینه موفق عمل کرده اند اگرچه در روز صفر با داستانی مواجه هستیم که اصطلاحا پایانش لو رفته است ودر چنین شرایطی فیلم‌ساز اگر می‌خواهد بیننده را درگیر کند و او را تا پایانی که از قبل به آن آگاهی دارد بکشاند، باید از تمهیداتی مانند گره‌گشایی، گره‌افکنی و ایجاد حس تعلیق در مسیر روایت بهره بگیرد که این مهم تا حد زیادی در فیلمنامه مورد توجه قرار گرفته اما متاسفانه در بسیاری از بخشها نیز مورد بی توجهی واقع شده است. فقط کافی است نگاهی بیندازیم به فیلمهای اکشن سینمای دنیا تا دریابیم که شخصیت قهرمان فیلم برای رسیدن به هدف و دستگیری و نابودی تبهکاران با چه مصایب و خطراتی مواجه می شود و حتی در برخی لحظات تا پای مرگ نیز پیش می رود. اما در روز صفر آیا چنین اتفاقاتی برای قهرمان قصه رخ می دهد؟ از دیگر سو مخاطب اثر تا چه میزان با بد من (شخصیت منفی) داستان آشنا می شود و تا چه میزان شرارتش به او منتقل می شود؟ آیا جز این است که بجز شروع بسیار خوب داستان که تمرکز بر ریگی و انجام عملیات سراسری خرابکارانه اش در ایران وجود دارد ، دیگر تا پایان فیلم بجز تک لحظه هایی دیگر هیچ اثری از شخصیت منفی فیلم نمی بینیم؟ ضمن اینکه قصه هرچه جلوتر می رود متاسفانه شعار زدگی افراطی ای را در آن مشاهده میکنیم که سبب می شود تا حس اکشن از قصه و ساختار تا حد زیادی سلب شود. به ویژه اینکه انتظار می رود از زمانی که تور دستگیری برای ریگی در فرودگاه دبی پخش می شود و از اینسو همه تلاشها برای فرود اجباری هواپیمای حامل ریگی در خاک ایران در حال انجام است. قصه به شکل موازی هر دو وجه را به مخاطب نشان دهد که به هر شکل این اتفاق رخ نداده است.
ساختار نیز متاثر از متن اگرچه تلاش می کند با بهره گیری از طراحی صحنه و امکانات نوین رایانه ای در خلق لوکیشن های جدید ، بسته تصویری متنوعی را به تماشاگر ارائه کند اما مساله اینجاست که ساختار در واقع از تدوین نامناسب و یکدست نبودن بازی ها لطمه خورده است. بر خلاف امیر جدیدی که توانسته به خوبی در نقش یک قهرمان لجباز و نترس و باهوش ظاهر شود ساعد سهیلی موفق به حلق تصویر مناسبی از عبدالمالک ریگی به عنوان بد من فیلم نشده و تصویری که سهیلی از ریگی ارائه می دهد فرسنگها با تصویر ذهنی مخاطب از این شخصیت فاصله دارد. فیلم نیاز به تدوین مجددی نیز دارد به ویژه از صحنه  تقابل تلفنی ریگی با امیر به بعد که دیگر انتظار می رود ریتم و تعلیق هر لحظه تند و تند تر شود اما متاسفانه این انتظار سرانجامی ندارد.
در نهایت اما با توجه به همه مسائل ذکر شده روز صفر یکی از فیلمهای خوب این دوره از جشنواره و یک اثر موفق در کارنامه اکشن سینمای ایران است . ژانری که به راحتی توانایی جذب مخاطب را در صورت دارا بودن فیلمنامه مطلوب و ساختار صحیح داراست و بنابر این می بایست بیش از در سینمای ایران مورد توجه قرار گیرد.
مجتبی محمودی شرق