یادداشت مهرداد خامنه‌ای بر نمایش شازده کوچولو

کتابى مى خواندم به نام زبان فیلم و روانشناسى مخاطب اثر یرژى پلاژفسکى. اینکه چطور هر ثانیه در هر نما تاثیر خاص خودش را بر بیننده مى گذارد؟
اینکه اطلاعاتى که در هر پلان به مخاطب مى دهیم و زمان ارسال این اطلاعات چگونه در کلیت یک اثر ریتم مشخصى را دیکته مى کند. مثلا اگر در یک نماى باز ١٠ ثانیه آن را بر روى پرده نشان دهیم که معمولا براى دیده شدن و خوانش آن کافى است، چه فرقى خواهد کرد اگر ٣٠ ثانیه شود؟ تداوم ارسال این اطلاعات از زمان معمول ذهن بیننده را به چه سو خواهد کشاند؟ اگر در نمایى نزدیک که براى نشان دادن عکس العملى ساده بین ٣ تا ۵ ثانیه کفایت مى کند آن را به ١٠ ثانیه برسانیم چه مى شود؟ این ۵ ثانیه اضافه بیننده را کنجکاو خواهد کرد که چه اتفاقى قرار است بیفتد؟ چه شده؟ و علامت سئوال در ذهن مخاطب شکل مى گیرد.
این بازى با زمان یکى از پایه هاى درام روانى است. بوجود آوردن این پرسش. درگیر کردن ذهن مخاطب. حال اگر در تدوین چند نما جواب یک به علاوه یک را که دو مى شود را برداریم و به جایش ٣ بگذاریم چه مى شود؟ یعنى از نشان دادن دو موضوع بدیهى در کنار یکدیگر نتیجه سومى بگیریم که ربطى به موضوع اول و دوم ندارد. یا اگر جواب یک به علاوه یک را اصلا نشان ندهیم و بگذاریم جواب در ذهن مخاطب شکل بگیرد چه؟
صورت مسئله اولى مى شود مونتاژ جاذبه اى که از زمان آیزنشتاین و فیلم اکتبر تا امروز بسیار به کار گرفته شده و صورت مسئله دوم فیلم هایى است از موج نو سینماى فرانسه چون از نفس افتاده ژان لوک گدار و یا هیروشیما عشق من اثر آلن رنه و... 
همیشه در این فکر هستم که چه مى شد اگر ظرافت استفاده از نماها در زبان فیلم را به مدیوم تئاتر وارد کنیم. تفاوت اصلى کارگردانى تئاتر و سینما به نظر من در همین است. مخاطب در تئاتر انتخاب مى کند که چه ببیند و تا چه اندازه زمانى بر روى موضوعى توجه خود را نگاه دارد. اما در سینما کل مطلب به این بازمى گردد که آنچه که دیده نمى شود را براى بیننده نمایان کنى و به او  مى گویى چه ببین و تا چه زمانى ببین.
در نمایش شازده کوچولو تمام شیوه کارگردانى براساس مونتاژ سینمایى است و هدف محدود کردن ذهن مخاطب در چهارچوب تخیل خلبان است. نماهاى بسته براى اجتناب کردن از پراکندگى ذهن مخاطب و آزادى انتخاب اوست ولى آنچه که از همه بیشتر مورد نظر بوده، قرار دادن بازى ثانوى در ذهن مخاطب و دخیل کردن تفکر او با شخصیت نمایش است. همان اصلى که زمان گفتار یک واقعه را از ۵ ثانیه به ١٠ ثانیه بطور مثال افزایش مى دهد تا در این فاصله زمانى مخاطب کنجکاو شود. در تمام میزانسن ها این نگاه است که در جایى خارج از خط فرضى واقعى ادامه پیدا مى کند تا بلکه نقطه سومى را ذهن مخاطب بوجود آورد. اگر این ضلع سوم مثلث بوجود نیاید طبیعتا این رابطه فرضى بین بازیگر، داستان و مخاطب شکل نخواهد گرفت. و این چالشى است براى کارگردان سینمایى در تئاتر و مخاطب تئاترى با پلان هاى سینمایى بر روى صحنه تئاتر. 
مهرداد خامنه ای

به گزارش روابط عمومی نمایش شازده‌کوچولو، این نمایش تا ۳۰ دی‌ماه بر روی صحنه بوده و تمدید نخواهد شد. عوامل نمایش عبارت‌اند از: مترجم: شیرین میرزانژاد، طراح و کارگردان: مهرداد خامنه‌ای، بازیگران: (به ترتیب الفبا) فرشته حسینی (شازده کوچولو)، لیلی شجاعی (خلبان)، اردوان عزیزی (نوازنده)، تهیه کننده: گروه تئاتر اگزیت-نروژ، بازیگران فیلم: منصور میرزابابایی (تاجر)، مریم صیادمقدم (فانوس‌بان)، آویشن بیکایی (جغرافیدان)، ایرج تدین (روباه)، غزاله کنعان‌پناه (ملکه)، کیارش لبانی (خودپسند)، محمدمصطفی ملک (معتاد)، شیوا خاکپور (گل باغ)، نازنیک گالوستانیان (گل رز)، فهیمه کوشا (تفنگ/مار)
بازیگران فیلم: منصور میرزابابایی (تاجر)، مریم صیادمقدم (فانوس‌بان)، آویشن بیکایی (جغرافیدان)، ایرج تدین (روباه)، غزاله کنعان‌پناه (ملکه)، کیارش لبانی (خودپسند)، محمدمصطفی ملک (معتاد)، شیوا خاکپور (گل باغ)، نازنیک گالوستانیان (گل رز)، فهیمه کوشا (تفنگ/مار)، دستیار کارگردان و طراح لباس: شیرین میرزانژاد۷ آهنگساز و، نوازنده: اردوان عزیزی، بازیگردان: منصور میرزابابایی، طراح گرافیک: یوریک کریم‌مسیحی، عکاس: سارا عبداللهی، مدیر تبلیغات مجازی: فهیمه کوشا، دستیار صحنه: داریوش حسینی، نورپرداز: علی وثوقی، مدیر فیلمبرداری: محمدمصطفی ملک، فیلمبردار: امیربابک رضازاده، صدابردار: افسانه محتشمی، تدوین: مهرداد خامنه‌ای، مشاور روانشناسی: آزیتا کارخانه
از همراه داشتن کودکان زیر ۱۳ سال خودداری نمایید. نکته مهم دیگر در مورد این نمایش این است که این نمایش دارای چهار بهای بلیت است. خریداران محترمی که تمایل دارند از کد‌ها استفاده نمایند می توانند کد مورد نظر خود را انتخاب نموده و در بخش خرید وارد نمایند. طرح بهاى بلیت نمایش شازده کوچولو در راستاى اهداف گروه تئاتر اگزیت جهت حمایت از مخاطبان گرامی با بهاى ۵۰۰۰، ١٠٠٠٠، ٢٠٠٠٠ و ٢٥٠٠٠ تومان *بدون هیچ تفاوت در شماره ردیف و روز خاصی* است.
نمایش شازده کوچولو تا ۳۰ دی‌ماه در خانه موزه استاد عزت الله انتظامی (قیطریه) ساعت ۱۹ به روی صحنه خواهد بود. برای تهیه بلیت می توانید به تیوال مراجعه نموده و یا با شماره رزرو: ۰۹۱۲۸۰۵۷۶۰۴ تماس حاصل نمایید.