نمایش›هملت در روستای مردوش سفلی

درباره نویسنده:
ایوو برشان (متولد سال ۱۹۳۶، وودیتسه، کرواسی) ادیب، نمایشنامه نویس و سناریست، فارغ التحصیل رشته فلسفه و زبان های اسلاوی از دانشگاه زاگرب می باشد. او به عنوان دبیر دبیرستان های شهر شیبنیک و سپس مسیول هنری مرکز فرهنگی شهر شیبنیک و همین طور مدیر فستیوال بین المللی کودکان و مدیر تیاتر شیبنیک مشغول به کار بوده است. وی از سال ۱۹۵۵ به نویسندگی روی آورد و اولین اثر موفق وی نمایش هملت در روستای مردوش سفلی در سال ۱۹۷۱، او را به عنوان پرمخاطب ترین نمایشنامه نویس یوگسلاوی سابق مطرح کرد. آثار نمایشی او در اغلب تیاترهای اروپای مرکزی همچنان با موفقیت به روی صحنه می رود. از جمله دیگر آثار نمایشی مهم وی می توان از "چهار رودخانه زیرزمینی"، "مرگ مدیر ساختمان"، "شام باشکوه برای مرگ یک شرکت سهامی"، "بی شرم ها در دانشکده فلسفه"، "مانور بزرگ در خیابان های شلوغ"، "بذرهای یخ زده" و "پوچ گرایی از وِلیکِم لاکه" نام برد.
از میان آثار داستانی وی می توان به "پرنده آسمانی"، "اعترافات آدم بی شخصیت"، "قمار با سرنوشت"، "حکومت الهی ۲۰۵۳"، "کاتدرال"، "هیچ چیز مقدس" و "لعنتی ها"  اشاره کرد.
وی همچنین سناریست فیلم های "راز نیکلا تسلا"، "سرزمین موعود"، "چگونه جنگ در جزیره من شروع شد"، "مارشال" و "لیبرتاس"  نیز می باشد.
درباره نمایش:
نمایش هملت در روستای مردوش سفلی در سال ۱۹۶۵میلادی به رشته تحریر درآمد و برای اولین بار در سال ۱۹۷۱ در تیاتر  ITDزاگرب به کارگردانی بوژیدار ویولیچ اجرا شد که پس از آن شکل نهایی و کنونی را به خود گرفت.  این نمایش به عقیده منتقدین یکی از تاثیرگذارترین آثار نمایشی در تاریخ معاصر ادبیات کرواسی است که از دورویی و فرصت طلبی در لباس سیاست سخن می گوید. این اثر، یکی از نمایش های پرطرفدار در کشورهای اروپای مرکزی به شمار می رود که بارها در تیاتر ملی این کشورها به روی صحنه رفته است. تاثیر این نمایش در فرهنگ کرواسی به حدی بوده است که عبارت "مردوش سفلی" به عنوان نمادی اجتماعی برگرفته از این نمایش به معنای "جهل و بدویت فرهنگی در ناکجاآباد" وارد فرهنگ لغات کرواسی شده است. در حال حاضر این نمایش در تیاترهای ملی زاگرب، سارایوو و بلگراد به عنوان رپرتوار ثابت در حال اجرا می باشد. این نمایش همچنین در کشورهای آلمان، سوید، لهستان و چک اسلواکی نیز به روی صحنه رفته است.
ایوو برشان به عنوان یکی از نویسندگان برجسته کشور کرواسی و نیز اروپای مرکزی که آثارش به زبان های آلمانی، انگلیسی، سویدی، دانمارکی، روسی و لهستانی ترجمه شده است، برای اولین بار با ترجمه و اجرای "نمایش هملت در روستای مردوش سفلی" به زبان فارسی توسط گروه تیاتر اگزیت، به فارسی زبانان معرفی می شود.

یادداشت کارگردان:
سیاست همواره در هر دوره ی تاریخی موضوعی غیر قابل اجتناب در تیاتر بوده است. عواملی که باعث شد تا آشیل، اورستیا، اولین نمایش ثبت شده در تاریخ را در سال ۴۷۲ قبل از میلاد  بنویسد، همان عاملی است که الهام بخش ایوو برشان در نوشتن "نمایش هملت در روستای مردوش سفلی" در عصر ماست. تاریخ تیاتر جهان در حقیقت با تیاتر سیاسی آغاز می گردد که برای اولین بار پس از اجرای تراژدی یادشده آشیل در یونان باستان، راه را برای نویسندگان دراماتیکی چون سوفوکل و اوریپید به عنوان بنیان- گذاران تیاتر سیاسی هموار نمود. در قرن پنجم قبل از میلاد، تنها تراژدی بیانگر تیاتر سیاسی نبود، بلکه کمدی نیز پا به پای آن در این عرصه ایفای نقش میکرد وکمدی نیز چون تراژدی به موضوعات سیاسی روز می پرداخت. آریستوفان از یازده اثر کمدی که از وی به جای مانده، شش اثر خود را تنها به موضوعات سیاسی اختصاص داده است.
به عبارت دیگر، سیاست همواره بخشی از زندگی انسان بوده، چرا که انسان همواره به نوعی به عوامل سیاسی و اقتصادی دوران خود وابسته بوده و هست. همان طور که برتولت برشت میگوید:"برای تهیه ی نان شب، هرکسی باید از سیاست جهانی آگاه باشد."  نمایش هملت در روستای مردوش سفلی بدون توجه به زمان و نظام سیاسی که این اثر فرم خود را در آن بازیافته، در واقع نمایشی است درباره ی زندگی امروزی ما و وجود شخصیت هایی چون "بوکاره" که همچنان در اطراف ما هر روز زاده می شوند و با موفقیت روش خود را پیش می برند، شاهدی بر این امر است.