مهرداد مصطفوی نمایش «کالیگولا» را از پنجشنبه این هفته روی صحنه می‌برد. او در پی این بوده که وجه دیگری از سخصیت «کالیگولا» را به نمایش بگذارد و در این راستا ریچارد سوم و رسانه را وارد اجرای خود کرده است.

به گزارش ایران‌تئاتر، مهرداد مصطفوی، نویسنده و کارگردان نمایش «کالیگولا» که قرار است از هفتم فروردین در مجموعه تئاترشهر روی صحنه برود، درباره روند تمرین تا اجرای این اثر توضیح داد.

مصطفوی با اشاره به برداشت این اثر از نمایشنامه «کالیگولا» اثر آلبر کامو گفت: پرسوناژ کالیگولا و همچنین کنش او در حذف آدم‌ها با نگاه کامو که نه براساس یک فرآیند جنون‌آمیز و خشن بلکه برای حذف به منظور تنهاتر شدن بود، برای من اهمیت داشت. در واقع این بخش از شخصیت کالیگولا به شدت ... دیدن ادامه ›› جذاب بود.

او ادامه داد: در واقع اینکه بدانم برای شخصیت کالیگولا پس از دست دادن خواهرانش چه اتفاقی می‌افتد و چرا به چنین جنونی دست می‌زند، برایم اهمیت داشت. این چرایی، گویی پازلی ناکامل بود و به همین دلیل سعی کردم با حضور رسانه وارد مرحله‌ای تازه از زندگی کالیگولا شوم تا با وارد کردن شخصیتی چون ریچاردسوم پاسخی برای سوال خود پیدا کنم.

این هنرمند افزود: به نظر من کالیگولای نمایشنامه کامو به شدت انسان شفافی است؛ در مقابل ریچارد سوم، شخصیتی به شدت مرموز و هر لحظه در حال نیرنگ زدن است. در این اثر گویی کالیگولا در حال آموختن نیرنگ و سیاست از ریچارد است و قصه به این شکل پیش می‌رود تا این دو شخصیت با هم برخورد کنند.

مصطفوی بیان کرد: نمایش ما براساس نمایشنامه «کالیگولا» نوشته شده است اما خیلی از صحنه‌ها با تغییرات پیچیده‌ای روبرو است. هدف من این بود که اجرای ما متن تازه‌ای تولید کند. در بین جنگ همیشگی بین نویسنده و کارگردان همواره احساس می‌کنم، اجرا باید متن خودش را تولید کند. متن نمایشنامه کامو طولانی است اما سعی کردم تا جایی که برای اجرا مناسب است از دیالوگ‌ها بکاهم و به کنش و حرکت بیافزایم و به این شکل زمان اجرا کوتاه شده است.

کارگردان نمایش «کالیگولا» گفت: حرکت در این نمایش به معنای فرمالیستی کردن اثر نیست؛ بلکه در حوزه میزانسن است. در وااقع دیالوگی که باعث ضربه زدن به مفهوم نمایش شود، حذف نشده است. این پرداختن به کنش‌ها در اجرا نیازمند دراماتورژی بود و از دوستان زیادی کمک گرفتم. این دراماتورژی و پرداختن به کنش‌ها وقتی اهمیت بیشتری پیدا کرد که ما قصه فرعی چون ریچارد سوم را نیز به این داستان اضافه کردیم. این بینامتنی شدن بین دو اثر «کالیگولا» و «ریچاردسوم» کمک کرد تا برخی دیالوگ‌های طولانی که قطعا در حوزه ادبیات جذاب است، اما تماشاگری که امروز خیلی علاقه‌ و حوصله شنیدن ندارد به کنش‌ روی صحنه تبدیل شود.

او با اشاره به تاثیر رسانه و تصمیم او برای استفاده از آن در بیان داستان «ریچارد سوم» در خلال پرداختن به زندگی و شخصیت «کالیگولا» اظهار کرد: قطعا رسانه ابتدا روی زندگی خود من تاثیر گذاشته است که استفاده از آن به نوعی در نمایشی که کارگردانی کرده‌ام، نیز دیده می‌شود. در اجرا مشهود است که رسانه، کالیگولا را به کام مرگ می‌کشاند. رسانه به عنوان یک مدیوم ربطی به دوره خاصی هم ندارد و هدف من این بود که مخاطب این پیش فرض را در ذهن خود داشته باشد که کالیگولا در حال دنبال کردن پرسوناژ دیگری است. پرسوناژ ریچارد سوم و قصه‌ او که در بین وقایع اصلی گم نمی‌شود.

این هنرمند با اشاره به طراحی صحنه کار نیز گفت: ما طراحی صحنه پیچیده‌ای برای کار در نظر نگرفتیم و بیشتر با همفکری با آقای امیرحسین دوانی از هویت تالار قشقایی بهره می‌بریم. انقدر تعدد میزانسن‌ها زیاد است و بار اصلی اثر روی نور و پردازش آن قرار دارد که احساس کردیم وارد کردن هر ابژه‌ای دست و بال ماجرا را می‌بندد. براین اساس نور و معماری تالار قشقایی مهم ترین عناصر بصری کار هستند.

مهرداد مصطفوی در پایان سخنانش کار کردن با نسل تازه را بسیار جذاب دانست و با آرزوی موفقیت برای آن‌ها گفت نسل تازه شاید نام‌آشنا نباشند اما به شدت ریسک‌پذیر هستند و صحنه به آن‌ها محتاج است.

گفت‌وگو: نگار امیری