کار جمع‌وجور و چارچوب داری بود. گر چه بی‌تردید، با موانع بسیاری برای اخذ مجوز نمایش مواجه بوده است و همین هم باعث تغییرات زیادی در آن گردیده، اما مخاطب به وضوح متوجه منظور آن می‌گردد.
با توجه به این که کم‌تر از یک ساعت است، توصیه می‌کنم در انتهای نمایش به تحلیل و نقد آن بپردازید.

موسیقی:
می‌تواند اعلام استقلال کند. به تنهایی یک دنیاست! می‌توان ساعت‌ها به تماشا و شنیدن‌شان نشست.

نمایشنامه:
خلاق، هنرمندانه، بااحساس، جامع، عالی.

بازی‌ها:
متنوع، پرانرژی، کم‌نظیر، ارزشمند، اصلأ چرا نگویم بی‌نقص!؟

تبریک به محمد موسوی، که گل کاشته.

ای کاش اهالی تئاتر، کارگردانان، بازیگران و ... به تماشای این نمایش بیایند.

بی‌نهایت لذت بردیم.
فراموش‌نشدنی است.


حداقل چند بار دیگر تماشا خواهم کرد.

به رغم تلاش بسیار و بازی‌های خیلی خوب، اصلأ به دل من نچسبید. به نظرم بیش از حد پیچیدگی و استعاره و تلمیح داشت. از جایی به بعد تلاش برای فهم خط و ربط و جزئیات متن را رها کردم و صرفاً از بازی‌ها لذت بردم. خاصه آن که پیام کلی متن هم تا آخر ثابت ماند و گردش خاصی در مسیر نمایشنامه به چشمم نخورد. برای تمرین اکت‌ها و میمیک‌ها و بیان، کار مدرسه‌ای و آموزنده‌ای بود. اما باید هشدار بدهم که مخاطب عام نمی‌پسندد. اگر دنبال لذت بردن از تماشای یک داستان با همه‌ی مقدمات و موخراتش هستید، این سالن پذیرای شما نیست! به سلیقه‌ی من زیبایی در سادگی است. تأکید می‌کنم «سلیقه» ی من. درست و غلطی در کار نیست.
در متن‌های روی صفحه نمایش آن روبه‌رو متن‌های متضاد دیالوگ‌ها می‌آمدند که به نظرم برخی بی‌سروته بودند. البته شاید اشاره به، یا حتی عین متن‌های شکسپیر بوده باشند. من اطلاعی ندارم. اما غلط املایی در متن (صیرت به جای سیرت) فالش مشهودی بود که برای من پیام بی‌اهمیت بودن آن متن‌ها را به همراه داشت. یعنی حتی بازخوانی هم نشده‌اند. آن هم بعد از این همه شب اجرا!
و اما طراحی و جانمایی در صحنه. برخی از مهم‌ترین اتفاق‌های پییس درست در نقطه‌ی ابتدایی صحنه رخ می‌دادند، جایی که فقط دو سه نفر وسطی از ردیف اول می‌توانستند ببینند. بقیه باید حدس می‌زدیم چه می‌شود و چه می‌کنند؟
در آخر، از بازی بازیگر مرد با کت آبی (اگر اشتباه نکنم آقای سامان ایرانی)، بی‌نهایت لذت بردم.

نمایش جالبی بود!
یک تراژیک درام اجتماعی از تاریخ معاصر که ژانرهای دلهره، موزیکال، اکشن، فانتزی و سورئال را هم دیدار می‌کند و شاید حتی بتوان مدعی شد از کنار ژانر دلهره هم به آرامی عبور می‌کند. معجون عجیبی است! لذت بردم. به نظر من ارزش دیدنش را به معنی تمام و کمالِ کلمه دارد.

اصولاً چه قبل و چه بعد از تماشای تئاترها، پاراگرافی را که برای توضیحش در تیوال نوشته‌اند، نمی‌خوانم. اصولاً هم نظراتی را برای نمایش‌هایی که می‌بینم برای کمک به تصمیم بهتر دیگران و اثرگذاری اصلاح‌گرانه، ثبت می‌کنم. این بار اما قبل از ثبت نظرم، متأسفانه خلاصه‌ای را که در زیر عنوان یادداشت شده خواندم. 😃 «متاسفانه» فقط چون برداشت خودم را از نمایش بیشتر از چیزی که ظاهراً هدف نویسنده و کارگردان بوده، دوست داشتم!
من این طور برداشت کرده بودم که دو رأس از اسب‌هایی که آن زجرهای این اردوگاه را زیسته بوده‌اند، در زمان بازدید خیالی ما از موزه‌ی ضدفاشیستی پیش‌روی‌مان، به عنوان تنها شاهدان زنده‌ی آن ماجرا به موزه آورده‌اند.
و ما بازدیدکنندگان غافلیم از زجری که آن دو بیچاره هنوز هم دارند لحظه به لحظه تحمل می‌کنند. فقط گاهی تنها چند شیهه‌ی آنان را می‌شنویم و ناآرامی ... دیدن ادامه ›› گذرای آن‌ها توجه ما را به خود جلب کرده و در نتیجه‌ی آن، ما لحظاتی از تصور زنده‌ای که اشیاء موزه در ذهن‌مان تولید می‌کنند، فارغ می‌شویم.
من، دو سه مرتبه، به حال بی‌نهایت زارِ آن دو اسب بیچاره و تک‌تک آن آدم‌های سیاه‌بختی که لحظاتی این چنین را زیست کرده‌اند، به‌غایت گریستم. منقلب شدن من توجه و تعجب همسرم و چند بیننده‌ی اطراف را نیز برانگیخت.
موزیک برای تأثیرگذاری بیشترش، به درستی، با ولوم بسیار بالایی پخش می‌شود. به همین دلیل، بازیگران، به استثنای یکی دو تن، با صدای به‌شدت رسا حرف می‌زنند و فشار بیشتری را متحمل می‌شوند. اما در زمان‌هایی که بازیگرانی در اتاقک‌های شیشه‌ای مشغول بیان هستند، تشخیص دقیق کلمات خیلی دشوار می‌شود. به نظرم این ویژگی باید با استفاده از تعدادی میکروفون در چند جای صحنه جبران شود.
گریم، طراحی صحنه و لباس، به ترتیب، عالی، عالی و عالی هستند!
بازیگران طوری در انتقال پیام کلی نمایش تاثیر دارند، که به طور قطع، می‌توان گفت این نمایش، نقش اول و مکمل ندارد. بار مسئولیت بر دوش «تک‌تک» آکتورها نسبتاً، به توازن، تقسیم شده است.
عنصر قرینگی به شکلی وسواس‌گونه در دکوپاژ چیده شده است. هم در عناصر متن، هم در دیالوگ‌ها، هم جنسیت بازیگران و هم حرکات موزون بازیگران و اتاقک‌های ثابت و متحرک از این قانون تبعیت می‌کنند. اما به طرزی هنرمندانه حضور یک کارگردان نازی و حرکات ناموزونش حد اعلایی از تنفر را در قلب بیننده ایجاد می‌کند. این یک آفرینش بی‌بدیل است: محکم‌ترین دلیلی که من تماشای این نمایش را ارزشمند ارزیابی می‌کنم.
اکنون مایلم نظر شما را نیز جویا شوم:
تعبیر من را ترجیح می‌دهید یا تعبیر متن مندرج در تیوال را؟
تعبیر من: داستان از زبان دو اسب باقی‌مانده از دوران فعالیت این اردوگاه در موزه است.
تعبیر مندرج در تیوال: در بالای این صفحه بخوانید.

دیری بود در طول یک نمایش چنین منقلب نشده بودم. چند بار گریستم. نه از جنبه دراماتورژی یا برای حال آن بازیگر، که به یاد ظلم‌دیدگان استعاره شده‌ی آن. به نظرم یک تراژدی یا طنز اصیل، آن است که در لایه‌های درونی‌اش تماشاچی را بگریاند یا بخنداند.
انتخاب مکان تماشاخانه و به تبع آن خلوت بودن سالن، به دنبالش حجیم بودن دکور و میزان‌سن سنگین و آهسته، حرکات بدنی نه چندان خیره‌کننده، کم‌کم داشت مرا از تماشای آن خسته می‌کرد، اما ناگهان ورق برگشت.
پی‌یس، لایه به لایه، برایم کدگشایی شد و در آن لحظه بود که فقل چشمانم گشوده شد و اشک جاری.
از نقطه‌‎نظر فرم، کار ارزشمند و سختی بود. موسیقی و لباس و دکور می‌توانست بهتر باشد. حرکات منظم گروهی می‌توانست خیلی بهتر از این باشد.
از دیدگاه محتوا، باید از آفرینش‌های ادبی نویسنده، از استعاره‌ها بگیر تا تضادها و حذف‌ها به قرینه‌ی حضوری و معنوی و گوشه زدنم به بحرطویل و ... منولوگ‌ها و دیالوگ‌های اصیل و دست اول، سهل ممتنع (سادگی معنایی در عین به‌کارگیری واژگان ثقیل) بودن متن و بسیاری دیگر از هنرمندی‌های نویسنده (کیاوش زارع‌طلب) و کارگردان (محمد رئیسی) ستودنی بودند.
از منظر روانشناختی نیز بهره‌مندی از کنار هم نهادن مجموعه‌ای از رذیلت‌های اخلاقی هم‌چون غرور، خشم، حسد، دروغ، طمع، غیبت و ظلم برای کاربرد ... دیدن ادامه ›› خاصی مانند سرکوب زنان در تاریخ فرهنگ‌مان، کار تحسین‌برانگیزی بود.
بیش از بیست بازیگر بسیار جوان (به قول خودشان: دهه هشتادی) این اثر، برایم نویدبخش و مسرورکننده بود.
انصاف را که مبنا قرار دهم، باید گفت بسیار بسیار بسیار عالی بود.
تماشایش را حتما توصیه می‌کنم.

خیلی خوشحال شدم که این تئاتر را دیدیم.
خاطرم هست استاد ادبیاتم می‌گفت فیلم و کتاب و ... باید طوری باشند که پس از اتمام‌شان آدم با خودش بگوید: «چه خوب شد دیدمش یا خواندمش!»
این نمایش هم از آن دست آثار است.
هم به خاطر این که یک دوست‌دار هنر بهتر است نمایش‌های معتبر کلاسیک جهان را دیده باشد و خوب چه بهتر که به زبان مادری‌اش ببیند. هم به این خاطر که تعریف اصیل تئاتر را فراموش نکند در این روزگاری که خیلی‌ها برای تازگی و تفاوت، معجون‌های ترکیبی عجیب و غریب به نمایش می‌گذارند.
ما، همیشه، یک ضرب‌المثل خانوادگی هم داشتیم که «حال و روزم شده اوضاع مادر ترسا». معنی و کاربردش را می‌دانستم اما تا به حال با عمق وجودم درکش نکرده بودم چون فکر می‌کردم مربوط به آن مادر ترزای معروف در هند می‌شود. اما امشب فهمیدم که ریشه در نمایشنامه برتلوت برشت داشته است.
که کاری را انجام دهی که نه تنها خلاف میل و باورت هست که مورد شماتت و قضاوت دیگران هم قرار می‌گیری و تازه مجبوری تمام تلاشم را بکنی که بیش از دیگران، به خودت، منطقی، ثابت کنی که تصمیمات درست است.

کار سخت و جالبی بود. قبلاً نمایشی تا این حد اگزجره تجربه نکرده بودم.
هر شخصیت یکی دو صفت اخلاقی را تا حد نهایت ممکن بازی می‌کرد. و خوب هم بازی ... دیدن ادامه ›› می‌کردند. همه خوب بودند. جوشقانی خودکم‌بینی و در عین حال خودخواهی؛ بقایی منفعت‌طلبی و دو رویی؛ عساکره آدم‌فروشی و پاچه‌خواری! گودرزی هم گستاخی و تکبر انزجارآور و خودش هم اعتراف کرد وسواس! دختر نوازنده هم حتی جدیت را خیلی جدی و زیاد از خود نشان می‌داد.
انصافاً خوب بود.
البته می‌توانست کوتاه‌تر باشد ولی این هم صفتی بود که نمایشنامه‌نویس و کارگردان داشتند: بیش توضیحی!

دوست داشتم.

به‌یادماندنی‌ترین تئاتر زندگی‌ام.

امروز برای بار دوم تئاتر «اتول سورون طهران الف ۱» را در تماشاخانه‌ی ملک، تماشا کردیم.
بسیاری از نظرات کاربران را خواندم. دیدم خیلی‌ها مثل من دو بار تماشایش کرده‌اند.
لذت بردم از این که اگر تعداد علاقه‌مندان به تئاتر کم است، ولی وفاداری و حمایت‌شان تحسین‌برانگیز است.
فکر کنم محرم و صفر بهانه‌ی خوبی بود که این کست کمی استراحت کنند. اجرای هر روزه‌ی چنین نمایش پرانرژی و سختی برای مدت زمان طولانی، خیلی کار دشواری‌ست.

همه‌ی دست‌اندرکاران،
ممنونم که حال‌مان را خوب کردید.